Matbaacılıkta 4 ana renk vardır.
Renkler cisimlerin üzerine düşen ışığın bir kısmının yansıması, diğer bölümünün absorbe edilmesi (emilmesi) ile oluşur. Bu oran rengin cinsini belirtir.
Bir renkli kompozisyonun basılabilmesi için orijinaldeki renklerin baskıya uygun dört ana renge (cmyk) ayrıştırılması işlemine renk ayrımı denir.
Bir çalışmanın filme alınabilmesi için Scanner/Film Çıkışı/Prova olarak 3 aşamadan geçer.
Bir örnekle renk ayrımını ünitesinin nasıl işlediğini görelim:
Bir broşür yapılacağını varsayalım. Öncelikle renk ayrımı yapılabilmesi için yapılacak işin maketi, diaları ve düşük rezolüsyonlu bilgisayar çalışması zip-cd-disket, dvd-harddisk ile alınır. Önce makete göre dialar ve opaklar taranır, temizlenir. Varsa dekupajları yapılır. Bu işlemlerden sonra sistem çalışması gereken sayfalar varsa bu çalışma yapılır. Hazırlanan resimler, sayfadaki yerlerine yerleştirilir. Filmler basılmadan önce çıkış renk kontrolü yapılır. Basılacak kağıda uygun TRAM seçilir. Renk ayrımı atölyesine gönderilecek işler için işin sahibi mutlaka filmin nerede kullanılacağını bildirilmelidir. Yanlış bilgi veya hatalı yönlendirme sonucu tramlar yanlış kullanılırsa sonuç kötü olur.
Baskı niteliğine göre bilinen tram kullanılması
- Serigrafi: 34'lükten küçük
- Gazete kağıdı: (3. Hamur ): 40'lık
- İnsert (Lwc): 48'lik ( Şayet kağıt toksa ) 54'lük
- Dergi: 60'lık-70'lik
- Ofset: Ofset: 70'lik
- Çok kaliteli ofset: 80'lik
- 1. Hamur: 54-60'lık
- Kuşe: 70'lik tram kullanılır ve sonra film çıkışı alınır.
Baskı niteliğine göre bilinen tram kullanılması
● Tram: Geçişleri (tonları) meydana getiren noktalardır. (1 cm'ye düşen nokta adedi)
● Tire: Geçiş tonu olmayan düz renklerdir. Nokta kullanılmadan yapılan filme denir.
● Degrade: Koyudan açığa veya bir renkten başka bir renge yumuşak geçişe denir.
● Dekupe: Bir objenin etrafı yokmuş gibi temizlenmesine denir.
● Ekstra: CMYK dışında basılan özel renkler (gümüş, yaldız, refleks blue, altın yaldız vb gibi)
● Dia: Taranabilir transparan orijinal film 2,4x3,5 6x6 6x9 13x18 gibi ebatları vardır.
● Opak: Işık geçirmeyen basılı işlerin orijinalleri (Karta basılmış fotoğraflar, gazete ve dergilerden alınmış resimler)
● Lup: Renk ayrımında kullanılan özel büyüteç.
● Photoshop (sistem çalışması): Fotoğrafların edit edildiği özel bir bilgisayar programı. Bu programla istenilen resimler üzerinde arzu edilen görsel hareketler uygulanabilir. (örneğin bıyıksız bir insana bıyık yapılması gibi.) Prova"Contact proof"=Mevcut filmlerin fotografik yolla renkli folyolar kullanılarak bir nüshanın kağıt üzerine çıkarılması işlemidir. (Cromolin - Fuji Prova gibi.)
● Hexatron: 6 renkle baskı sistemi CMYK'ya ilave olarak yeşil ve turuncunun ana renk olması. Tramların serbest hareket etmesi işlemi.